بخشی از نامه فروغ الدوله به همسرش
ظهیر الدوله در گیر و دار مشروطیت :
۶ رجب ۱۳۲۷......محمدعلي شاه و نايبالسلطنه هنوز در سفارت هستند .از قراري كه ميگويند امروز سه روز است ،خيلي به محمدعلي شاه سخت گرفتهاند، حتي قلمدان نميدهند چيزي بنويسد. از نوكرهايش هم سه چهار نفر بيشتر پيشش نيستند، مجلل است و ناظرش و آبدار و اسلحهدار باشي و نايبالسلطنه و ظلالسلطنهپسرش. ديگران كه رفته بودند در سفارتها همه با زن و بچه چهار پنج شب ماندند برگشتند. ديگرجز محمدعلي شاه و نايبالسلطنه كسي در سفارت نيست. اميربهادر با برادرش با زن و بچه يك باغ گرفتهاند نزديك سفارت آنجا هستند. تا پنج شش روز ديگر ميروند به روسيه. ميگويند محمدعلي شاه هم خيال دارد برود به روسيه. اما معلوم نيست. ميگويند روسها محمدعلي شاه را گول زدند، بردند سفارت روس ،حالا كه بردهاند پلتيكشان همچو قرار گرفته كه حمايت نكنند.به هر جهت بيچاره محمدعلي شاه پشيمان شده كه چرا به سفارت رفته، واقعاً هم بد كرد ،آبرويسلطنتي پنج شش هزار سالة ايران را برد، دوست و دشمن ميگويند بد كرده است. اما حالاديگر كار گذشته چاره ندارد، دو سه روز است صورت اسباب خزانه و جواهرات دولتي و سلطنتي را از محمدعلي شاهميخواهند، يعني خودشان صورت دادهاند و از آن قرار ميخواهند تحويل بگيرند.....
منبع :اسناد وقایع مشروطه ایران(نامه های ظهیرالدوله)، به کوشش سرهنگ جهانگیر قائم مقامی ،تهران، چاپخانه طهوری،۱۳۴۸ ،صص ۲۶ -۳۱
نمایش ایمیل به مخاطبین
نمایش نظر در سایت
۲) از انتشار نظراتی که فاقد محتوا بوده و صرفا انعکاس واکنشهای احساسی باشد جلوگیری خواهد شد .
۳) لطفا جهت بوجود نیامدن مسائل حقوقی از نوشتن نام مسئولین و شخصیت ها تحت هر شرایطی خودداری نمائید .
۴) لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید .