چگونگی نام گرفتن قهوه خانه قنبر
بانی این قهوه خانه سیاه حبشی ئی به نام قنبر از غلامان اندرون بوده که آنرا محل اجتماع سیاه ها می نماید و سپس در اختیار اسماعیل نامی که چایی بدهش بوده قرار می گیرد. که او نیز به همان نام قنبر شناخته شده ،مکانش از قهوه خانه های مشهور می شود.
قابل ذکر است که در آنزمان سیاه ها جمعیت قابل توجهی از مردم تهران را تشکیل می دادند که در هر خانه بزرگ و صاحب مقام و تاجر و متمولی حداقل چند نفر زن و مرد سیاه در آنجا خدمت می کردند. اما سبب رسیدن قهوه خانه به اسماعیل که بعدها به نام حاج اسماعیل قنبر نامیده می شد هم آن بود که ،ابتدا مردم سفید پوست بومی بجهت تفریح و سر بسر گذاشتن سیاه ها که زبانی متفاوت با گویش مردم و قیافه ای ناموزون داشتند در آن قهوه خانه جمع می شدند و به ریشخند آنها می پرداختند که این گونه اعمال و رفتار موجبات رنجش عمیق فرد یا افراد استهزا شده یعنی جمعیت سیاه پوستان که جمعیت اصلی قهوه خانه بودند را فراهم می آورد. در عین حال ، قهوه خانه محلی بود عمومی و جلوگیری از ورود مردم متفرقه به آن مقدور نبود . درین میان اسماعیل برای اینکه توجه مردم را منعطف به جهت دیگر گرداند ،تدبیری اندیشید و آن این بود که ، برای عصرها مداحی را دعوت کرد و مداح فرصت شناس هوشیار هم از اولین مجلس خود داستان قنبر، غلام علی (ع) را سرلوحه سخن خود قرار داده، مطالب خویش را از داستان و شعر بر پایه بزرگی و مقام و موقعیت قنبر می گذارد،به همراه شرح حالاتی از بلال حبشی. تا کم کم روحیه و برخورد مردم با سیاه ها تغییر کرد و برایشان احترام قائل شدند، مخصوصا صاحب قهوه خانه را مورد توجه و اکرام خاص قرار می دهند و قنبر هم در ازای آن اول اختیار و سپس خود قهوه خانه را واگذار به اسماعیل می کند.
منبع : جعفر شهری، طهران قدیم،، تهران، انتشارات معین ،ج۱ ،صص۶۶-۶۷