...اگر غفلت از طرف دره گز شده است تنبیه و سیاست کامل لازم دارند. اگر از قوچانی غفلت و مسامحه شده است تنبیه سخت کامل لازم دارند، خراسان امن خوب راحت را چرا باید ضایع نمایند و زن و بچه به اسیری برود، ثانيا باید حکماً تلافی این عمل را از درجزی و قوچانی بخواهید که تمام آن اُسَرا و اموال را پس بگیرند وتلافی نمایند خیلی زود ....
یادداشتی است از ناصرالدين شاه به سپهسالار در باره تجاوز ترکمن های آخال روسیه به مرزهای ایران و دستور تنبیه و کیفر آنان (۱۲۹۷ق).
جناب سپهسالاراعظم – روزنامه های 1 روزنامه = گزارش تلگرافی خراسان را خواندم . در همان روزنامه حکمی نوشتم ،بعلاوۀ آن حالا هم لازم دانستم بنویسم ، اولا همانطور که نوشته ام تلگراف سختی بخراسان بکنید که اگر غفلت از طرف دره گز شده است تنبیه و سیاست کامل لازم دارند. اگر از قوچانی غفلت و مسامحه شده است تنبیه سخت کامل لازم دارند، خراسان امن خوب راحت را چرا باید ضایع نمایند و زن و بچه به اسیری برود، ثانيا باید حکماً تلافی این عمل را از درجزی و قوچانی بخواهید که تمام آن اُسَرا و اموال را پس بگیرند وتلافی نمایند خیلی زود . ثانیا همین دستخط را هم بدهيد الان ببرند به شجاع الدوله 2 شجاع الدوله= امیرحسین خان زعفرانلو قوچانی حاکم و فرمانده افواج مرزی ومحلی قوچان بدهند ملاحظه نماید، حقیقتا از نواب و سرحدداران او کمال غفلت ونامردی شده است باید تلافی کامل بکند و بعد از ورود قوچان فورا بلافاصله سواره و پیاده مستعد برداشته قلعه جات وصحرای آخال 3 آخال= آخال از نواحی ترکستان روس در مرز ایران . را تاخت و تازه کامل کرده بعرض برساند، بهیچوجه از این غفلت آنها صرفنظر وگذشت نخواهد شد.۹۷[12 ]توضیح: حدود دوسال بعد از این نامۀ ناصرالدین شاه،به موجب پیمان آخال، ترکمنستان رسماً از ایران جدا شد و جزئی از کشور روسیه تزاری شد.این پیمان در تهران -۹ دسامبر ۱۸۸۱ - مطابق ۲۲ محرم ۱۲۹۹. توسط زینوویف و میرزا سعید خانموتمن الملک وزیر خارجه امضا شد.
ابراهیم صفائی-گزیده اسناد دوره قاجاری،تهران:انتشارات بابک ، 2535 ، ص66
چهارشنبه ۵ شهريور ۱۳۹۹ ساعت ۱:۵۵
