شرح نوروز سال 1253 شمسی به قلم ناصرالدین شاه

« شب شنبه 2 شهر صفرالمظفر سنه 91 [12] ایت ئیل[ شنبه , 1 فروردين 1253 ]
سه ساعت و نیم از شب رفته تحویل حمل شد، امروز که جمعه بود، از صبح هوا ابر گرفته بود، بسیار تاریک، مثل شب، کم کم تگرگ، باران و برف شدید، بعد شل اب بعد باد و مه و کولاک باد شدید، سرمای زیاد، یک معرکه غریبی بود. از صبح الی غروب بارید. چنان هوا سرد بود که نمی شد راه رفت، جمیع کوهها و صحرا را مجدداً برف سفید کرد. من بیرون اتاق عاج بودم، سرایدار باشی و غیره اسباب تحویل و غیره می آوردند اطاق عاج بچینند. امین الملک، عرفانچی، حکیم الممالک و غیره و غیره بودند. بعضی کاغذها و غیره میخواندم، حکیم الممالک برات زیادی و احکام زیاد داشت، صحه گذاشتم، نمیدانستم چه کنم، با وجود باد و باران سرما برخاسته رفتم خلوت عکاسخانه که زنها بودند. بعد رفتم اندرون شب شام خورده رخت آوردند. سرداری الماس و غیره. الی رسیدن وقت تحویل نشستیم، انیس الدوله، باشی غلام بچه، کوره، مردک و غیره بودند. نقل میگفتند.
بعد وقت[تحویل] شد. رخت پوشیده، شمشیر بسته، جقه گذاشته رفتم بیرون، هوا باز می بارید. باد سرد بسیار سردی می آمد، کولاک غریبی بود، رفتم اطاق عاج مجلس مزّین خوبی بود. همه وزرا، شاهزادگان، امراء، اعیان و غیره بودند. در بین تحویل حاجی نصرالله میرزا پسر سیف الله میرزا از مشهد مقدس از جانب میرزا سعیدخان متولی باشی به چاپار 9 روزه رسیده بود آمد. فرمان حضرت امام ضامن ثامن علیه السلام را آورد. با خلعت آفتاب طلعت آن حضرت که سرداری ترمه گلی بود، عریضه را امین الملک آورد. بسیار بسیار خوشحال شده و به فال میمون گرفتم. حاجی سیف الدوله پسر فتحعلی شاه هم که متولی باشی سابق بود، دیروز آمده بود، او هم در تحویل بود. اشخاص پارساله الحمدلله تعالی همه بودند در تحویل، منشی الممالک، عضدالملک، نظام العلما. اعمال معمول را از دادن شاهی و دعا به عمل آوردند. پسر نایب الصدر قزوینی خطبه خواند. منجم باشی و نجم الملک میرزعبدالغفار منجم و مهندس مدرسه است. او عرض کرد. مستوفی الممالک، مشیرالدوله و غیره و غیره همه بودند. علما، آقا سید صادق، امام جمعه، صدرالعلما، حاجی شیخ محمد، حاجی آقا محمد، شیخ محمد برادر شیخ عبدالحسین و غیره و غیره و غیره. بعد شاهی اشرفی به همه داده شد. رفتند، ما هم برخاسته آمدیم اندرون، رفتم خانة انیس الدوله، بعد آمدیم خوابیدیم. الحمدلله تعالی علی کل حال و اوقات.
روز شنبه هم در تالار حوض بلور سلام شد باد بسیار سردی میآمد، ابر بود بسیار سرد بود، سفرای خارجه همه حضور آمدند. . . .
مشاعره می کردند. شاهزاده خر میگفت، دوازده هزار بیت شعر میدانم.
غیاث میراب ده روز قبل از این مرده است. بچه هاش بیچاره حالا با آن کلاه بیخود داد میزنند.
شب باب همایون و کوچه چراغان آتش بازی بسیار بسیار خوبی کردند. رفتم بالا. زنها و غیره آمدند. الحمدلله تعالی روز عید ما هم 6 صفر[منظور تولد ش است] هوا بسیار خوب بود. بطور معمول ناهار در تالار شمس العماره خورده شد، شاهزاده ها همه بودند، عمواقلی هم بود، بعد پول گرفتند بعد سفرا آمدند. سلام شد، در تالار حوض بلور رفتیم، اندرون در تالار انیس الدوله همه زنهای پیر و پات، شاهزاده ها و غیره بودند. دیده شدند. بعد رفتم سردر، سردر خوبی شد. پهلوان خوبی را یزدی تربیت کرده بود که اکبر خراسانی را زمین بزنند، کشتی انداختند، آقا دایی هم ایستاده بود بالای سرشان، آن پهلوان هم جوان بود، تنومند، فراش مشیرالدوله هم بود، آقا وجیه هم. . . او بود. اکبر خراسانی او را پر زور زمین زد، پدرش را در آورد، بسیار خوب زمین زد، احوالم امروز قدری کسل بود، سرم درد میکرد، بی اشتها هم بودم. الحمدالله تعالی علی کل حال ».