صادق خان شقاقی از سرداران جنگی دورۀ آغا محمد خان و فتحعلی شاه قاجار بوده است. بدین ترتیب که نخستین‏ بار در سال 1205 هـ. ق در ناحیۀ سراب با آغا محمد خان به نبردی‏ سهمگین پرداخت و از آغا محمد خان شکست سختی خورد، ولی به شفاعت ابراهیم خلیل خان‏ جوانشیر1

ابراهیم خلیل خان جوانشیر پسر پناه خان، والی قره‏ باغ بوده که در سال 1221 هـ. ق کشته شد.

مورد عفو شاه قرار گرفت‏ 2

محمدحسن خان اعتماد السطلنه، منتظم ناصری، به تصحیح دکتر محمد اسماعیل رضوانی تهران‏ 1367، دنیای کتاب، ص 1413-1415

چنانچه در دستگاه شاهی وارد شده، به تدریج ترقی کرد تا اینکه به مقام سرداری که مورد اعتماد شاه بود رسید3

مهدی بامداد، شرح‏ حال رجال ایران، تهران، انتشارات زوار1371 ج 2، ص 164

تا جائی که شاه قاجار زمانی که با سپاهیانش عازم قفقاز گردید تا به سرکوبی و تصرف آنجا بپردازد، صادق خان شقاقی را نیز همراه‏ خود نمود و در این جنگ ابتدا از قراباغ شروع کرد و در نهایت سختی و در حالی‏که بسیاری از لشکریانش غرق شدند خود را به شوشی حاکم‏نشین قراباغ رسانید و با فتح آنجا خزاین و اموال‏ بسیاری بدست آورد ولی بخت با او یاری نکرده و در همان شهر توسط سه تن از غلامانش به قتل‏ رسید. صادق خان شقاقی که در همان اردو بود به محض دریافت این خبر و تصاحب جواهرات‏ شاه با سپاه انبوهی برای اشغال پایتخت راهی قزوین شد، ولی فتحعلی شاه به موقع خبردار گردیده، با او به مقابله برخاست‏4

محمد حسن خان اعتماد السلطنه، همان، ص 1442

و در جنگ سختی که در ماه ربیع الاول 1212 در«خاک علی» (دهی از بخش آبیک شهرستان قزوین)بین دو طرف روی داد صادق خان شکست سختی خورد، صادق خان پس از این شکست هم مانند زمان آغا محمد خان نسبت به فتحعلی شاه اظهار اطاعت کرد و به حکومت سراب و گرمرود منصوب شد55

مهدی بامداد، همان، ص 165

لی مجددا با جعفر قلی خان‏6و حاکم ارومیه سازش کرده، بنای خودسری و سرکشی گذاشتند، این‏بار نیز شکست خورد و چنین به‏ نظر می‏رسد که سند حاضر که مربوط به ذیحجۀ 1212 می‏باشد مربوط به این زمان است، ولی‏ علیرغم این فرمان به قول ناصر الدین شاه عجیب، آن‏طور که مورخان مکتوب نموده‏ اند باز هم‏ صادق خان مورد عفو قرار گرفت. تا اینکه در اواخر سال 1213 که فتحعلی شاه جهت قلع و قمع‏ نادر میرزا پسر شاهرخ شاه افشار عازم خراسان شد، صادق خان شقاقی را به همراه خود برد، صادق خان این‏ بار هم به فتحعلی شاه خیانت کرد. بنابراین در سال 1214 فتحعلی شاه او را در اطاقی که تمام روزنه‏ های آن بکلی گرفته شده بود زندانی و هلاک نمود و محمد علی خان برادر او را به سرکردگی طایفه شقاقی گماشته و برادر دیگرش سارو خان به ریش ‏سفیدی همان طایفه‏ منصوب و پسرش نیز به منصبی دست یافت.

[متن سند]
[متن بالای سند، خارج از کادر اصلی سند]دستخط ناصر الدین شاه است که نوشته‏]:فرمان‏ بامزه ‏ایست از خاقان مرحوم و خیلی عجیب
بسم الله شانه العزیز
[سجع مهر فتحعلی شاه‏]: العزة للّه قرار در کف شاه زمانه فتحعلی‏ گرفت خاتم شاهی ز قدرت ازلی

[متن فرمان‏]
الملک للّه تعالی حکم همایون شد آنکه عالی شأنان، معلی مکانان، نصر الله سلطان و محمد مومن سلطان و سایر سرکردگان و خوانین لوری‏[؟] بدانند، که درین وقت مقرر داشته ‏ایم که زن‏ صادق خان شقاقی و زن جهانگیز ولد مشار الیه را عالیجاه امیر الامراء العظام میرزا محمد خان‏ بیگلربیگی، بدست آن عالی شأنان داده، می‏ باید، آن عالی شأنان از قرار نفری تفنگچی هرروز و هر شب موافق حساب بدست یکی داده، در همان غرفه ‏های میدان، بطریق آشکارا داشته باشند و آنچه شأن فرمانست معمول دارند که عبرت عموم نمک‏ بحرامان شود. در این خصوص نهایت‏ سعی و اهتمام معمول داشته از فرموده تخلف نورزند و هر ساعت بدست یک نفر تفنگچی داده‏ و دست بدست داشته باشند [و] در عهده دارند. تحریرأ ذی حجه سنۀ 1212. [منبع سند: آرشیو اسنادِ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران،اسناد بیوتات.]