لغو کاپیتولاسیون و نکاتی درمورد حسن اجرای آن در ارتباط با اتباع روس

نامه وزارت داخله به حکومت شاهرود* [و سایر ولایات]
وزارت داخله
تاریخ تحریر ۱۲ برج اسد ۱۳۰۲
حکومت شاهرود
به طوری که اطلاع دارید در نتیجه عهدنامه ایران و روسیه [عهد نامه مودت ۱۶ فوریه ۱۹۲۱ برابر با ۲ /۱۲ /۱۲۹۹ ]کاپیتولاسیون ملغی و امور اتباع روس اعم از حقوقی و جنایی به محاکم داخلی مربوط گردید و دستورالعمل رسیدگی هم در موقع خود به حکام و سایر مأمورین اعلام شده است. اینک نیز به مناسبت اهمیت موضوع نظر آن حکومت جلیله را به حسن جریان رسیدگی و تحقیقات درباره متهمين ** و مقصرین قانونی اتباع روس جلب نموده، به طور کلی اخطار می شود اولا در موقع ارجاع امور اتباع روسیه به محاکم عدلیه کاملا مراقبت بفرمایید که بدون مسامحه و تعلل انجام یافته و محاکم عدلیه در اجرای تحقیقات حسن روابط ایران و روسیه را ملحوظ داشته، از هر گونه اضرار و خسارات غیرقانونی نسبت به آنها جلوگیری نمایند.
ثانیا درباره اتباع روس که برحسب مقتضیات قانون جلب و توقیف می شوند قدغن نمایید مامورین امنیه و نظمیه و دوایر و شعب استنطاق و همچنین محاكم جزایی طوری با آنها رفتار نمایند، که مخالف رویه نبوده محل ایراد و اعتراض واقع نشده، عملیات و اقدامات مامورین دولت به خلاف تمدن و انصاف و بی اطلاعی از قوانین و ترتیبات معاصر تفسیر نشود ، که از حسن سلوک و رفتار مامورین دولت و رویه عادلانه آنها ناراضی نباشند. اهتمامات كافيه آن حکومت جلیله را در اجرای این تعلیمات انتظار دارم.
* بررسی اسناد نشان میدهد که این نامه به حکومت های سایر ولایات نیز ارسال شده است. *
منبع : فاطمه قاضیها، اسناد روابط ايران و روسيه از ناصرالدين شاه تا سقوط قاجاريه, وزارت امور خارجه, ۱۳۸۰ش، صص ۲۶۵-۲۶۶